Хөдөлгөөнт Дундаж (MA) нь хувьцааны үнийн савлалтыг зөөлрүүлж, чиг хандлагыг тодорхой хугацааны интервал (өдөр, долоо хоног, сар)-ын дундаж үнээр илэрхийлдэг хоцрогдолтой үзүүлэлт (lagging indicator) юм. MA нь зах зээлийн “дуу чимээг” (энгийн хэлбэлзэл) шүүж, үндсэн чиг хандлагыг тодорхойлоход тусалдаг.
8.1 – Хөдөлгөөнт Дундажийн Төрлүүд
MA-г тооцоолох үндсэн хоёр арга байдаг:
-
Энгийн Хөдөлгөөнт Дундаж (Simple Moving Average – SMA):
-
Тодорхой хугацааны (жишээ нь, сүүлийн 20 өдөр) хаалтын үнүүдийн нийлбэрийг тухайн өдрийн тоонд хувааж тооцдог.
-
Сул тал: Хуучин болон шинэ үнэд ижил ач холбогдол өгдөг.
-
-
Экспоненциал Хөдөлгөөнт Дундаж (Exponential Moving Average – EMA):
-
SMA-аас ялгаатай нь сүүлийн үеийн үнэд илүү их ач холбогдол өгдөг.
-
Давуу тал: EMA нь үнийн өөрчлөлтөд илүү хурдан хариу үйлдэл үзүүлдэг тул богино хугацааны арилжаанд илүү тохиромжтой.
-
8.2 – Хөдөлгөөнт Дунджийг Хэрэглэх
Хөрөнгө оруулагчид MA-г үндсэн гурван зорилгоор ашигладаг:
1. Чиг Ханадлагыг Тодорхойлох
MA-г чиг хандлагын шүүлтүүр болгон ашигладаг:
-
Өсөлт (Uptrend): Хувьцааны ханш MA-ийн шугамаас дээш байвал өсөлтийн чиг хандлагатай.
-
Бууралт (Downtrend): Хувьцааны ханш MA-ийн шугамаас доош байвал бууралтын чиг хандлагатай.
2. Динамик Дэмжих ба Эсэргүүцэх Түвшин
MA шугамууд нь тогтмол биш, хөдөлгөөнтэй S&R түвшин болж үйлчилдэг.
-
Өсөлтийн чиг хандлагын үед MA (жишээ нь, 50-н өдрийн MA) нь дэмжих түвшин болж, ханшийг унахаас хамгаалдаг.
-
Бууралтын чиг хандлагын үед MA нь эсэргүүцэх түвшин болж, ханшийг өсөхөөс зогсоодог.
3. Арилжааны Дохио Үүсгэх (Crossovers)
Хамгийн түгээмэл арга бол хоёр өөр хугацааны MA-г ашиглан худалдах/худалдан авах дохиог үүсгэх явдал юм.
-
“Алтан Огтлол” (Golden Cross – Худалдан авах дохио):
-
Богино хугацааны MA (жишээ нь, 50-н өдрийн MA) нь урт хугацааны MA (жишээ нь, 200-н өдрийн MA) шугамыг доороос дээш огтлон гарах үед үүсдэг. Энэ нь хүчтэй өсөлтийн чиг хандлага эхэлснийг илтгэх урт хугацааны дохио юм.
-
-
“Үхлийн Огтлол” (Death Cross – Худалдах дохио):
-
Богино хугацааны MA нь урт хугацааны MA шугамыг дээрээс доош огтлон гарах үед үүсдэг. Энэ нь хүчтэй бууралтын чиг хандлага эхэлснийг илтгэх урт хугацааны дохио юм.
-
Түлхүүр Ойлголт: Хөдөлгөөнт дундаж нь чиг хандлагыг дагаж ажилладаг. Тиймээс хөрөнгө оруулагчид эдгээр үзүүлэлтүүд дээр суурилсан дохиог ашиглахдаа чиг хандлагын эсрэг арилжаа хийхээс зайлсхийх хэрэгтэй.

